İlk defa çalışmaya başlanılan tarihten sonra herhangi bir hastalık veya kaza sonucu malul sayıldığı tespit edilen sigortalıların gelir kayıplarını gidermek amacı ile kurulmuş uzun vadeli sigorta kollarından biridir.
Sigortalıların sağlık hizmeti sunucularından alacakları maluliyete ilişkin raporlar, Kanuna göre malul sayılmaları için yeterli değildir. Sigortalının malul sayılabilmesi için, çalışma gücünün veya meslekte kazanma gücünün en az % 60’ını kaybettiğinin Kurum Sağlık Kurulunca tespit edilmesi gerekir. SGK'dan aldığımız bilgiler şöyle: Malullük ve malulen emeklilik kavramları, ülkemizde yürürlükte olan 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nda yasalarla belirlenmiş ve tanımlanmış kavramlardır. Malullük 4A’lı olarak yani hizmet akdine ve iş sözleşmesine göre çalışan işçilerin ve 4B olarak bilinen kendi adına ve hesabına bağımsız olarak çalışan esnaf, zanaatkar vs. ya da kamuya ait olan kurum ve kuruluşlarda memur olarak çalışan bireylerin herhangi bir iş kazası ya da meslek hastalığı sonucu meslekte kazanma güçlerini kaybetmesidir. Bilindiği üzere 5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununa göre; hizmet akdine tabi (4/a lı) (SSK) ve kendi adına ve hesabına bağımsız (4/b li)(Bağkur) çalışan sigortalıların çalışma gücünün veya iş kazası veya meslek hastalığı sonucu meslekte kazanma gücünün en az %60’ını, Kamu görevlileri kapsamındaki sigortalılar için çalışma gücünün en az % 60’ını veya vazifelerini yapamayacak şekilde meslekte kazanma gücünü,kaybettiği Sosyal Güvenlik Kurumu Sağlık Kurulunca tespit edilen sigortalılar malul sayılmakta ve malulen emeklilik için gerekli şartları sağlayanlara malulen emekli aylığı bağlanmaktadır. Malulen emeklilik, kişinin yaşına bakılmaksızın çalışma iş gücünün %60 oranında kaybedilmesi ve çalışamaz duruma gelmesi sonucu SSK ve Bağ-Kur sigortası olanların yaşamlarını devam ettirebilmeleri için yasal kanunlar çerçevesinde erkenden emekli olmalarına imkan veren bir durumdur.
Malullük Aylığı İçin Müracaat
Sigortalının örneği Kurumca hazırlanan Tahsis Talep ve Beyan Taahhüt Belgesi ve bir adet belgelik fotoğrafı ile birlikte en son çalıştığı işyerinin bağlı bulunduğu sosyal güvenlik il müdürlüğüne veya sosyal güvenlik merkezine başvurması gerekmektedir.
Malullüğün Tespiti İçin Sevk İşlemi
1800 prim ödeme gün sayısı bulunduğu tespit edilen sigortalılar gerek sigortalılıkları devam ederken gerekse çalışmadıkları sürede en son sigortalı bulundukları ildeki sosyal güvenlik il müdürlüğüne veya sosyal güvenlik merkezine müracaat ederek sağlık kuruluşuna sevk yapılmasını isteyebilirler. Kurumca yapılan sevk işlemine istinaden, sigortalıların malullük tespitine ilişkin tüm masrafları Kurumumuz tarafından karşılanmaktadır.
Ancak, 1800 prim gün sayısı bulunmakla birlikte prim borcu bulunan 4 (b) sigortalıları ile 1800 prim gün sayısını borçlanmak suretiyle dolduran ve borçlanma bedelini ödemeyen sigortalıların sevk işlemi Kurumca yapılmakla birlikte, sevke ilişkin masraflar sigortalılarca ödenmektedir.
Kurumca yetkilendirilen sağlık kuruluşuna sevki yapılan sigortalı adına düzenlenen sağlık kurulu raporu, çalışma gücü veya meslekte kazanma gücü kayıp oranının tespiti amacıyla Kurumumuz Sağlık Kurullarına gönderilmektedir.
Ortalama Malulen Emekli Maaşları Şu Şekilde Olacaktır;
Hizmetlerin tamamı 4a ssk kapsamında asgariden ödenmiş birinin 2017 yılında alabileceği ortalama malulen emekli maaşı 800-1000 TL arası,
Hizmetlerin tamamı 4b bağkur kapsamında (tarım/çiftçi bağkuru hariç) asgariden ödenmiş birinin 2017 yılında alabileceği ortalama malulen emekli maaşı 800-1000 TL arası,
Hizmetlerin tamamı 4b bağkur tarım/çiftçi bağkur kapsamında asgariden ödenmiş birinin 2017 yılında alabileceği ortalama malulen emekli maaşı 600-800 TL arasında olacaktır.
Hizmetlerin tamamı 4c emekli sandığı kapsamında ödenmiş birinin 2017 yılında alabileceği ortalama malulen emekli maaşı 1600-1800 TL arasında olacaktır.
Malullük Aylığı Bağlanmasının Koşulları Nelerdir?
Kurum Sağlık Kurulunca malul sayılan sigortalıların malullük aylığından yararlanabilmeleri için;
- En az on yıldır sigortalı olması ve toplam olarak 1800 gün uzun vadeli sigorta kolları primi ödemesi, başka birinin sürekli bakımına muhtaç derecede malul ise sigortalılık süresine bakmadan 1800 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş olması,
- Maluliyeti nedeniyle sigortalı olarak çalıştığı işten ayrılması, faaliyetine son vermesi ve görevinden ayrılması,
- Hizmet akdine bağlı olmaksızın kendi adına ve hesabına bağımsız çalışanların ise kendi sigortalılığı nedeniyle Kuruma genel sağlık sigortası primi dâhil, prim ve prime ilişkin borcu olmaması
- Kuruma yazılı dilekçe ile başvurması gerekmektedir.
Malullük Aylığı Bağlanması için Nereye ve Nasıl Başvurulur?
Sigortalı veya sigortalının işvereni, maluliyet durumunun tespiti için sigortalının bağlı bulunduğu sosyal güvenlik il müdürlüğüne veya en yakın sosyal güvenlik il müdürlüğüne ya da sosyal güvenlik merkezine yazılı olarak başvurmalıdır.
Kişi yazılı olarak başvurunun ardından yetkili sağlık hizmeti sunucularının sağlık kurullarına sevkini yaptıracaktır. Bu sağlık kurullarınca düzenlenen raporun incelenmesi sonucu Kurum Sağlık Kurulu, sigortalının maluliyet şartlarını taşıyıp taşımadığına karar vermektedir.
Müracaat İçin Gerekli Belgeler Nelerdir?
Hizmet akdine tabi çalışan (4/a’lı) ve kendi adına ve hesabına bağımsız çalışanlar ile köy ve mahalle muhtarları (4/b’li) sigortalılar için;
-Tahsis Talep ve Beyan Taahhüt Belgesi
-Sigortalı İşten Ayrılış Bildirgesi (işten ayrıldıktan sonra ilk 10 gün içinde talepte bulunanlar için)
Kamu görevlisi olan (4/c’li) sigortalılar için;
- Malullük aylığı bağlanabilmesi için açıkta bulunanların şahsen/vekâleten veya görevde bulunanlar için Kurumları aracılığı ile yapılacak başvuru,
- Malulen emekliye sevke ilişkin emekliye sevk onayı
- Maluliyetin tespiti için Sağlık Kurulu raporu
Malullük Aylığı Hangi Hallerde Kesilir?
Malullük aylığı,
- Sigortalıların 5510 Sayılı Kanun kapsamında veya yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında çalışmaya başlamaları,
- Kontrol muayenesi sonucu malullük durumunun ortadan kalkması hallerinde kesilir.
Kontrol muayenesi; sigortalının veya bunların hak sahiplerinin malullük ve iş göremezlik raporlarında belirtilen rahatsızlıklarının mevcut olup olmadığının tespiti amacıyla Kurumca muayene ve tetkik yaptırılmasıdır.
